در شاخه ساخت و ساز، چه ساختمان سازی ها و چه ساخت بناهای دیگر مانند پلها و پارکینگها و سازههای بزرگ از مصالح گوناگونی استفاده میشود که با پیشرفتهایی که در این علم صورت گرفته مصالح با کیفیت ترو در نتیجه سازههایی که ساخته میشود دارای کیفیت بالاتری خواهند شد. این مصالح میتواند انواع تیرچهها، میلگردها، کیفیت بتن و هر چیز دیگری که در که در ساختمان و سازهها به کار میروند باشد. یکی از این مصالح با کیفیت که در ساخت بسیاری از موارد به کار میرود تیرچه پیش تنیده میباشد و اینکه تیرچه پیش تنیده چیست، چه کاربردی دارد و استفاده از آن چه نکاتی را شامل میشود در ادامه به آن میپردازیم.
تیرچه پیش تنیده چیست؟
تیرچه بتنی پیش تنیده ساخته شده از بتن و فولاد که دارای درجه مقاومت بالا و در عین حال وزن متعادل و مناسبی هستند که آنها را به پر استفادهترین مصالح ساختمانی تبدیل کرده است. برای آنکه این تیرچهها را از لحاظ مقاومت مورد بررسی و اندازه گیری قرار بدهند در ابتدا باید از لحاظ نوع بتی که استفاده میکنند و همینطور میزان فولاد مصرفی سنجیده شود. بعد از این سنجش طی مراحلی این مقاومتها افزایش پیدا میکنند بدین صورت که میلگردها بعد از قرار گرفتن در قالب تحت تنش و کشش قرار گرفته و بتن ریزی را انجام میدهند تا زمانی که بتن کمی سفت شود و بعد از آن وارد مرحله بخار و فشار شده، بتن سفت شده و پس از حدود سه روز آماده خروج و جابجایی میشوند. پس از آماده شدن یک زمان در حدود یک هفته احتیاج است تا تیرچههای ساخته شده استراحت کرده، به خوبی در هم ادغام شده و مقاومت مورد نظر را پیدا کنند؛ در این حات آماده تحمل فشار و تنشی بیش از دیگر تیرچهها هستند. تیرچه نهایی سطح مقطعی T شکل دارد که از شاخصههای تیرچههای پیش تنیده است.
با پیشرفت علم و صنعت هر چیزی در این دنیا با سرعت غیر قابل باوری در حال تغییر است؛ از سبک زندگی و سبک خرید گرفته تا سبک و روشهای موجود در ادارات و کارخانهها و صنایع. یکی از این تغییرات مهم و اساسی در سبک و روش ساختمان سازی بوده است به طوری که بیش از آن که شاهد ساخت خانههای ویلایی یا تک طبقه باشیم بیشتر برج سازیهای عظیم را میبینیم. این تغیرات مستلزم تغییرات در روش ساخت، تغییر در ابزار و مصالح مرتبط با ساخت و ساز نیز میباشد که البته این امر هم از تغییر عقب نمانده و پا به پای تغییر در طراحی ساخت در حال پیشرفت است به طوری که هرروزه شاهد ظهور مصالح جدید و جایگزین با مصالح قدیمیتر هستیم. یکی از این پیشرفتها در زمینه تیرچههای بتنی بوده است.
ویژگی فولاد مصرفی در تیرچه پیش تنیده
یکی از عضوهای تشکیل دهنده تیرچه پیش تنیده فولاد است و این فولاد باید دارای ویژگیها و مقاومتی باشد تا تیرچه نهایی استاندارد لازم را کسب کند. از زمانی که در ایران صنایع فولاد سازی به راه افتاده و تولید انواع فولاد و میلگردهای فولادی را آغاز کرد است برای فولادی که در تیرچهها به کار میرود استانداردهای خاص و مناسبی وضع کرده است؛ این استاندارد مقاومتی از نوع کششی و ما بین ۱۴۷۵ تا ۱۹۶۰ نیوتن بر میلیمتر است. این محاسبات بسیار دقیق بوده و بیشترین میزان خطا در آن در حدود ۵میلیمتر است. ویژه ترین مسئلهای که میلگردهای مصرفی در تیرچهها باید دارا باشند، عاری بودن آنها از هر نوع آلودگی میباشد چرا که اگر موادی بر روی آنها قرار بگیرد و موجب آلودگی آنها شود چسبندگیی که باید بین فولاد و بتن برقرار شود در حد قابل قبول و استاندارد نخواهد بود و به طور یقین بر روی کیفیت تیرچه از لحاظ استحکام و مقاوت تاثیر منفی خواهد گذاشت.
هدف از پیش تنیده کردن بتن
بتن به تنهایی تنشهای فشاری را به خوبی تحمل کرده و مقاومت خوبی از خود نشان میدهد ولی اگه نیروهای وارده از نوع کششی یا لنگر خمشی باشد دیگر مقاومت زیادی از خود نشان نداده و ترک میخورد؛ با پیش تنیده کردن تیرچهها تیرچه در مقابل این نوع از نیروهای وارده نیز مقاومت نشان داده و آسیبی نمیبینند. با قرار دادن میلگردها درون بتن و تحت تنش و کشش قرار دادن آنها پیش از بتن ریزی تیرچه نهایتا مقاومت لازم را کسب خواهد کرد. وقتی تیرچهای پیش تنیده میشود تا حد زیادی توان لازم در برابر مقابله با بارهای مرده و زنده ساختمان را پیدا میکند. بار زنده ساختمان به تنش و فشاری گفته میشود که از نظر مقدار و محلی که بر آن وارد میشود وضعیت مشخصی ندارد و ممکن است از هر دو جهت تغییر کند ولی بارهای مرده دارای اندازه خاص و ثابتی هستند و از وزن اجزای ساختمان ناشی میشوند.
وزن تیرچه پیش تنیده
یکی از مزیتهایی که برای این دسته از تیرچه ها نام میبرند وزن متعادل و سبک آنها نسبت به دیگر تیرچه هاست ولی این اندازه چقدر است؟ وزن حدودی این تیرچه ها در کمترین مقدار و کوچکترین وزن ۲۸ کیلوگرم است؛ برای جابجایی این تیرچهها در ساختمان های بزرگ از جرثقیل استفاده میشود ولی وزن متعادل انها این امکان را داده است که در ساختمانهایی با سقف کوتاه و ارتفاع کم نیروهای انسانی توان جابجایی آن را داشته باشند. تیرچه های پیش تنیده تنها تیرچههایی هستند که روش تولید آنها تمام اتوماتیک است و بتن ریزی در دستگاه انجام میشود؛ اما تیرچههایی مثل کرومیت یا خرپایی زمان نصب در ساختمان فرایند بتن ریزیشان انجام شده و حجم زیادی بتن با وزنی زیاد به ساختمان اضافه خواهد شد؛ تیرچه پیش تنیده چون بتن ریزی هنگام نصب را ندارد موجب سبک سازی ساختمان میشود. با استفاده کردن از تیرچههای پیش تنیده و سبکتر شدن وزن ساختمان به جز صرفه جویی در هزینهها و پرداخت هزینههای مازاد، بر تیرچهها نیرو و تنش کمتری وارد شده و در نتیجه آن عمر مفید ساختمان بالاتر میرود.
انبار کردن صحیح تیرچههای پیش تنیده
انبار یا دپو کردن تیرچههای پیش تنیده مسئله مهمی است که کمتر به روش صحیح و درست آن توجه شده و در طولانی مدت موجب تخریب این تیرچهها در انبار میشود. این مسئله گاهی حتی از جانب مهندسین کار جدی گرفته نمیشود و علت آن است که بقیه تیرچهها از انواع مختلف معمولا روش نگهداری خاصی ندارند. به طور مثال تیرچههایی مثل خرپایی یا نیازیت یا کرومیت و یا هر تیرچه دیگری در حلت معمول با وانت یا نیسان برای حمل و نقل و جابجایی شان استفاده شده در صورتی که وانت و نیسان برای حمل تیرچههای پیش تنیده وسیله مناسبی نیست و حتما باید از وسیلههای نقلیه بزرگ و سنگینی مثل خاور و یا تریلی برای جابجایی آنها در هنگام انبار کردن استفاده کرد. بهترین روش برای دپوی تیرچه پیش تنیده همان روشی است که کارخانه آنها را درون خاور بارگیری و چینش میکند تا در طی زمان تیرچهها دچار آسیبهایی مثل ترک و خمش نشود. بین تیرچهها باید پلهایی به صورت عمود و در یه جهت و راستا قرار داد تا نیرویی که از روی از هم گذاشتن تیرچهها به اعضای زیرین وارد میشود در یک جهت بوده و تیرچه را دچار ترک و شکست نکند. اگر پلهایی که بین تیرچهها قرار داده میشود جابجا یا عقب و جلو بوده توازن نیروی وارده بر هم خورده و تیرچهها در معرض آسیب قرار خواهند گرفت.
مزیت استفاده از تیرچه پیش تنیده در سقف ساختمانهای اسکلت فلزی
استفاده از تیرچههای پیش تنیده در ساخت انواع سازههای عظیم و پروژههای بزرگ مزیتهای بسیاری دارد که یکی از یکی دیگر بهتر است ولی استفاده از آنها در ساخت ساختمانهای اسکلت فلزی مزیتهای ویژه و بیشتری نیز دارند که عبارتند از:
- با استفاده از تیرچههای پیش تنیده در قسمت زیرین و روی سقفمان سطحی صاف و یکنواخت خواهیم داشت.
- زمانی که میخواهند بتن ریزی نهایی و کامل سقف را انجام بدهند به قالب بندی نیازی پیدا نمیکنند.
- وقتی تیرچهها را روی سقف جا داده و بتن ریزی انجام شود، نسبت به استفاده از تیرچههای دیگر بتن کمتری استفاده شده که هم در هزینه صرفه جویی شده هم در زمان.
- سقفها قبل از جایگذاری تیرچهها دارای فضاهای خالی هستند که برای استفاده از تیرچههای بتنی پیش تنیده در ساخت سقف، آنها را درون آن فضاهای خالی قرار داده و به همین دلیل بدون انجام کار خاصی یا استفاده از مواد یا مصالح دیگری، سقف دارای عایق صدا و حرارت خواهد شد.
نقاط ضعف یا معایب تیرچههای بتنی پیش تنیده
به طور دقیق نمیتوان گفت که تیرچههای پیش تنیده معایب یا نقطه ضعفی دارند اما بسته به نوع ساختارشان ممکن است در جاهایی محدودیت اجرا داشته باشند؛ به طور مثال از تیرچههای بتنی پیش تنیده نمیتوان در ساختمانهای هشتی یا مثلثی و یا دارای سقف قوسی استفاده کرد و یا اگر بشود اجرای آن خیلی سخت انجام خواهد شد. به ندرت و گاهی در حین کار و استفاده از تیرچه پیش تنیده، بعد از بتن ریزی در اطراف تیرچه ممکن است در جهت و راستای تیرچهها سقف دچار ترکهای طولی شود که این باز از ضعف یا عیب تیرچه پیش تنیده نیست و به عوامل زیاد دیگری ارتباط پیدا میکند. نوعی از سقفها هستند که استقامت بیشتری نسبت به سقفهای ساخته شده با تیرچه پیش تنیده دارند مثل سقفهای کامپوزیتی اما باید دید که آیا در کنار استقامت و استحکام مزایای دیگر تیرچه پیش تنیده را دارد یا خیر.
استانداردهای تیرچه پیش تنیده
جدا از آنکه ابزارها، ماشین آلات و کارخانههایی که محصولات صنعتی و ساختمانی تولید و تهیه میکنند، باید دارای استانداردهای خاص خود باشند مصالح ساختمانی نیز باید کیفیت و استانداردهای لازم را کسب کنند مخصوصا محصول مهمی مثل تیرچه پیش تنیده که تحت شرایط کارخانهای و تمام دستگاهی تولید میشود. در ایران تدوین و انتشار استانداردها به عهده موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است که تنها مرجعی است که به طور رسمی در ایران فعالیت میکند. کار اصلی این موسسه کنترل کیفیت محصولات داخلی و محصولات وارداتی است تا در راستای مشتری مداری و حمایت از حق مشتری محصولات با کیفیت را به آنها برساند.
روند کار بعد از مراحل کاغذ بازی و ارائه پیش نویسها، تحویل آنها به کمیسیون فنی و دیگر صاحب نظران ذی ربط استاندارد ملی محصول پس از ثبت به صاحبان تولید محصول مورد نظر داده میشود. از استانداردهای بینالمللیی که بنا به کیفیت محصول به آن داده میشود و موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی با آنها در ارتباط است عبارتند از:
- سازمان بینالمللی استاندارد «ISO»
- کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیک «IFC»
- سازمان بینالمللی اندازه شناسی قانونی «OIML»
- و در ایران، کمیسیون کدکس غذایی «CAC» که تنها رابط در حال فعالیت است.
چرا برای ساخت سقفها از بتن تنها استفاده نمیشود؟
جواب بسیار ساده است، چرا که اگر از بتن به تنهایی استفاده شود و سقف تمام بتن داشته باشیم ممکن است به راحتی دچار ترک خوردگی شود و در ادامه ترک خوردگیها شکننده و تخریب شود ولی وقتی بتن با مقدار مناسبی از فولاد و با روشی استاندارد ترکیب شود علاوه بر آنکه سقف مستحکمتری خواهیم داشت، وزن سقف سبکتر و نیروی تنشی کمتری بر آن وارد خواهد شد؛ همچنین از لحاظ هزینه به صرفهتر است که همه این ها از مزیتهای تیرچه بتنی و به ویژه تیرچه بتنی پیش تنیده است.
7 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام خسته نباشید
نحوی سفارش تیرچه بتونی چطور ی است؟
با شماره ۰۹۳۶۶۵۵۸۵۵۲ تماس بگیرید
با عرض سلام
از این نوع تیرچه ها می توان در اسکلت فلزی هم استفاده کرد؟
سلام. بله در اسکلت فلزی هم می توان استفاده کرد
سلام من چجوری با کی تماس بگیریم در مورد اجرای تیرچه وخرید سفارش
با عرض سلام
چگونه میتوانیم نمایندگی برای استان کرمان بگیریم.چندین سال هست از این تیرچه ها استفاده میکنیم .آشنای خوبی راجبه تیرچه ها دارم.
با عرض سلام
چگونه میتوانیم نمایندگی برای استان کرمان بگیریم.